Rodzicielstwo zastępcze

Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej na mocy Zarządzenia Nr SP.0050.2.308.2011 Prezydenta Miasta Ruda Śląska
z dnia 14 listopada 2011 roku jest organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej.

Rodzina zastępcza jest najlepszą formą opieki zastępczej dla dzieci pozbawionych opieki rodziców naturalnych. Efektywniej niż placówka zapewnia dziecku prawidłową opiekę i wychowanie, wyrównanie deficytów, które powstały w dysfunkcyjnej rodzinie biologicznej. Umożliwia ona nawiązywanie bliskich pozytywnych relacji pomiędzy dzieckiem a osobami znaczącymi, co stanowi podstawę dla prawidłowego rozwoju społecznego i emocjonalnego dziecka. Rodziny zastępcze otrzymują świadczenia pieniężne:

• rodzina zastępcza spokrewniona w wysokości 899,00 zł/miesięcznie na każde dziecko umieszczone w rodzinie;
• rodzina zastępcza niezawodowa i zawodowa w wysokości 1 361,00 zł/miesięcznie na każde dziecko umieszczone w rodzinie.

Ponadto na każde dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności przysługuje dodatek w wysokości 274,00 zł/miesięcznie. Rodziny zastępcze zawodowe otrzymują wynagrodzenie na podstawie umowy, od której odprowadzane są obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne. Powyższe wynagrodzenie aktualnie wynosi:

• rodzina zastępcza zawodowa w wysokości 4100,00 zł brutto;
• rodzina zastępcza zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego w wysokości 6100,80 zł.

Rodziny zastępcze zawodowe, w których przebywa ponad 3 dzieci, otrzymują zwrot poniesionych wydatków w związku z utrzymaniem lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnym.

Formy rodzinnej pieczy zastępczej:

• Rodzina zastępcza spokrewniona,
• Rodzina zastępcza niezawodowa,
• Rodzina zastępcza zawodowa, w tym zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego i zawodowa specjalistyczna, rodzinny dom dziecka.

Pełnienie funkcji rodziny zastępczej oraz prowadzenie rodzinnego domu dziecka może być powierzone osobom, które:

1. Dają rękojmię należytego sprawowania pieczy zastępczej;
2. Nie są i nie były pozbawione władzy rodzicielskiej, oraz władza rodzicielska nie jest im ograniczona ani zawieszona;
3. Wypełniają obowiązek alimentacyjny – w przypadku gdy taki obowiązek w stosunku do nich wynika z tytułu egzekucyjnego;
4. Nie są ograniczone w zdolności do czynności prawnych;
5. Są zdolne do sprawowania właściwej opieki nad dzieckiem, co zostało potwierdzone zaświadczeniami o braku przeciwwskazań zdrowotnych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka, wystawionymi przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej;
6. Przebywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
7. Zapewnią odpowiednie warunki bytowe i mieszkaniowe umożliwiające dziecku zaspokajanie jego indywidualnych potrzeb, w tym:
   1. rozwoju emocjonalnego, fizycznego i społecznego,
   2. właściwej edukacji i rozwoju zainteresowań,
   3. wypoczynku i organizacji czasu wolnego.

Pełnienie funkcji rodziny zastępczej niezawodowej lub zawodowej oraz prowadzenie rodzinnego domu dziecka może być powierzone osobom, które nie były skazane prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe. W przypadku rodziny zastępczej niezawodowej co najmniej jedna osoba tworząca tę rodzinę musi posiadać stałe źródło dochodów(…) (fragmenty Ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej z dnia 9.06.2011r.) Rodzina zastępcza zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego przyjmuje dzieci interwencyjnie w sytuacjach kryzysu rodziny naturalnej, w przypadku zagrożenia zdrowia i życia dziecka. Dziecko przebywa w pogotowiu rodzinnym do czasu unormowania sytuacji dziecka, nie dłużej jednak niż na okres 4 miesięcy. W szczególnie uzasadnionych przypadkach okres ten może być przedłużony, za zgodą organizatora rodzinnej pieczy zastępczej do 8 miesięcy lub do zakończenia postępowania sądowego. W rodzinie zastępczej zawodowej specjalistycznej umieszcza się w szczególności:

1. Dzieci legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności;
2. Dzieci na podstawie ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich;
3. Małoletnie matki z dziećmi.

Kandydaci na rodziców zastępczych

Kandydatów na rodziców zastępczych niespokrewnionych z dzieckiem zapraszamy do Działu Pieczy Zastępczej MOPS. Tam zapoznani będą z procedurą kwalifikacyjną, złożą odpowiednie dokumenty. Po uzyskaniu pozytywnej wstępnej kwalifikacji, na którą składają się również wizyta domowa i badania psychologiczne, kandydaci kierowani są na szkolenie dla rodzin zastępczych. Po ukończeniu obowiązkowego szkolenia, odbyciu 10 godzinnego stażu odbywa się ostateczna kwalifikacja na rodzinę zastępczą. Kandydaci na rodziców zastępczych spokrewnieni z dzieckiem czyli dziadkowie macierzyści lub ojczyści oraz dorosłe rodzeństwo dziecka (wstępni i zstępni) proszeni są o kontakt telefoniczny lub osobisty z Działem Pieczy Zastępczej celem omówienia sytuacji rodzinnej. Następnie składają wniosek do sądu rejonowego i albo sąd zwraca się z pismem do tut. Ośrodka o przebadanie kandydatów na okoliczność pełnienia funkcji rodziny zastępczej spokrewnionej albo zobowiązuje kandydatów do uzupełnienia braków formalnych. W tym przypadku kandydat zwraca się do tut. Ośrodka z wnioskiem o opinię koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej i psychologa. Po uzyskaniu opinii koordynatorskiej i psychologicznej kandydat jest zapraszany na szkolenie dla rodzin zastępczych.

Pomoc dla rodzin zastępczych

W naszym mieście rodziny zastępcze i rodzinne domy dziecka objęte są opieką koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej w Dziale Pieczy Zastępczej MOPS. Pieczę nad usamodzielnianymi wychowankami rodzin zastępczych z terenu naszego miasta pełnią specjaliści pracy socjalnej Działu Pieczy Zastępczej. Rodziny zastępcze i umieszczone dzieci mogą również skorzystać z pomocy psychologicznej w formie konsultacji, poradnictwa, diagnozy i terapii.

1. Centrum Administracyjne Obsługi Placówek Opiekuńczo – Wychowawczych powołane do obsługi ekonomiczno – administracyjnej i organizacyjnej placówek opiekuńczo-wychowawczych:

• Ośrodek Pomocy Dzieciom i Rodzinie - placówka socjalizacyjna z miejscami interwencyjnymi;
• Placówka Opiekuńczo Wychowawcza Nr 1 - placówka socjalizacyjna z miejscami interwencyjnymi,
• Placówka Opiekuńczo Wychowawcza Nr 2 - placówka socjalizacyjna z miejscami interwencyjnymi,
• Placówka Opiekuńczo Wychowawcza Nr 3 - placówka socjalizacyjna z miejscami interwencyjnymi,
• Placówka Opiekuńczo Wychowawcza Nr 4- placówka socjalizacyjna z miejscami interwencyjnymi.

2. Placówka opiekuńczo-wychowawcza nr 1 typu socjalizacyjnego prowadzona przez Ośrodek Święta Elżbieta w Rudzie Śląskiej.
3. Placówka opiekuńczo-wychowawcza nr 2 typu socjalizacyjnego prowadzona przez Ośrodek Święta Elżbieta w Rudzie Śląskiej.
4. 3 Placówki opiekuńczo-wychowawcze typu rodzinnego (Rodzinny Dom Dziecka nr 1 Rodzinny Dom Dziecka 2, Rodzinny Dom Dziecka 3).

DZIAŁ PIECZY ZASTĘPCZEJ Dział zajmuje się m.in.:

• prowadzeniem naboru kandydatów do pełnienia funkcji pieczy zastępczej,
• organizowaniem szkoleń dla kandydatów i rodzin zastępczych,
• przygotowaniem rodzin do przyjęcia dziecka,
• oceną rodzin zastępczych i prowadzących rodzinne domy dziecka,
• dokonywaniem okresowej oceny sytuacji dziecka w rodzinie zastępczej,
• prowadzeniem pomocy psychologicznej dla dzieci i rodziców zastępczych,
• sporządzaniem opinii do Sądu,
• wspieraniem usamodzielnianych wychowanków,
• pozyskiwaniem wolontariuszy dla rodzin zastępczych,
• pozyskiwaniem rodzin pomocowych,
• wspieraniem.

DZIAŁ OBSŁUGI FINANSOWANIA OPIEKI NAD DZIECKIEM Dział zajmuje się m.in.:

• prowadzeniem postępowań administracyjnych określonych w ustawie o pomocy społecznej i ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej związanych z przyznawaniem świadczeń pieniężnych dla rodzin zastępczych, placówek opiekuńczo – wychowawczych typu rodzinnego, dla usamodzielnianych wychowanków rodzinnej i instytucjonalnej pieczy zastępczej oraz związanych z odpłatnością rodziców naturalnych za pobyt dziecka w pieczy zastępczej,
• opracowywaniem porozumień w sprawie umieszczania i ponoszenia wydatków na utrzymanie dzieci w rodzinach zastępczych i placówkach opiekuńczo-wychowawczych oraz partycypowania w kosztach wynagrodzeń dla rodzin zastępczych,
• przygotowywaniem decyzji administracyjnych w zakresie realizowanych zadań,
• przygotowaniem projektów umów i aneksów do umów związanych z pełnieniem funkcji rodziny zastępczej zawodowej oraz pełnieniem funkcji rodziny pomocowej lub osoby do pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziećmi i przy pracach gospodarskich,
• przygotowaniem wniosków o wydanie skierowań, w tym skierowań dzieci do placówek opiekuńczo-wychowawczych,
• bieżąca współpraca z innymi komórkami wewnętrznymi tut. Ośrodka oraz z Sądem Rodzinnym, placówkami opiekuńczo-wychowawczymi oraz innymi instytucjami pomocowymi i organizacjami pozarządowymi działającymi na rzecz dziecka,
• poszukiwanie wolnych miejsc w placówkach.

DZIAŁ DS. ASYSTY RODZINNEJ Dział zajmuje się m.in.: 1. wsparciem rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo - wychowawczej przez asystenta rodziny, do zadań którego należy:

• opracowanie i realizacja planu pracy z rodziną we współpracy z członkami rodziny oraz w konsultacji z pracownikiem socjalnym,
• opracowanie, we współpracy z członkami rodziny i koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej, planu pracy z rodziną, który jest skoordynowany z planem pomocy dziecku umieszczonemu w pieczy zastępczej oraz realizacja tego planu,
• udzielanie pomocy rodzinom w poprawie ich sytuacji życiowej, w tym:
  a) w zdobywaniu umiejętności w prowadzeniu gospodarstwa domowego,
  b) w rozwiązywaniu problemów socjalnych,
  c) w rozwiązywaniu problemów psychologicznych,
  d) w rozwiązywaniu problemów wychowawczych z dziećmi,
• wspieranie aktywności społecznej rodzin,
• motywowanie członków rodzin do podnoszenia kwalifikacji zawodowych,
• udzielanie pomocy w poszukiwaniu, podejmowaniu i utrzymaniu pracy,
• organizowanie dla rodzin spotkań w formie „grup wsparcia” i „grup edukacyjnych”, mających na celu wymianę doświadczeń, zdobycie wiedzy oraz zapobieganie izolacji,
• udzielanie wsparcia dzieciom, z rodzin zagrożonych, poprzez umożliwienie udziału w zajęciach psychoedukacyjnych i ścisła współpraca z placówkami wsparcia dziennego działającymi w Mieście,
• podejmowanie działań interwencyjnych i zaradczych w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa dzieci i rodzin,
• prowadzenie konsultacji dla dzieci i rodziców w formie indywidualnej,
• dokonywanie, nie rzadziej niż co pół roku, okresowej oceny sytuacji rodziny,
• monitorowanie sytuacji rodziny po zakończeniu pracy z rodziną,
• wykonywanie zadań przewidzianych dla asystentów rodzin w ustawie o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem”;

2. świadczenie specjalistycznego poradnictwa psychologicznego dla klientów Ośrodka realizowane poprzez:

• porady ukierunkowane na określenie odpowiedniej formy pomocy,
• konsultacje psychologiczne – rodzinne i indywidualne,
• diagnozę psychologiczną,
• terapię wspierającą,
• psychoedukację w zakresie prawidłowego pełnienia ról rodzicielskich.